Lód nad głową, Piotr Głuchowski

"Precz ze zmową lewackich elit, precz z neokomunizmem, precz z kulturowym marksizmem i transhumanizmem! Precz z handlarzami idei i zdrajcami Narodu. Nasze obowiązki są polskie i tylko polskie!"

Być może pamiętacie moją niezwykle przychylną recenzję książki "Umarli tańczą" Piotra Głuchowskiego, której kontynuacją jest niejako "Lód nad głową". Niejako, ponieważ obie książki mają ze sobą niewiele wspólnego - jedynie głównego bohatera, Roberta Pruskiego oraz doskonały warsztat pisarski autora. Tak, to będzie kolejna pozytywna opinia, kierowana ku Piotrowi Głuchowskiemu.

Tym razem powieść reportera jest kryminałem politycznym, który - choć fikcyjny - nasuwa na myśl pewne wydarzenia z rzeczywistości. Mamy tutaj krwawą rzeź, w czasie której ginie minister sprawiedliwości i sporo innych osób "u władzy". Następnie mamy morderstwo innego polityka. Mamy parę młodych, pięknych studentów - Pawła i Majkę, którzy posiadają jedną wadę - zadają za dużo pytań. Mamy pewien raport, który nie powinien był nigdy powstać. I wreszcie mamy Roberta Pruskiego, który od czasu wydarzeń opisanych w "Umarli tańczą" pożegnał się z reporterskim życiem na rzecz spokojnej wegetacji wykładowcy i znawcy sztuki. 

Kto stoi za zamachem i morderstwem? Czyżby winna była pewna organizacja narodowościowa? Faszyści? Wszechpolacy? A może grupa radykałów jest jedynie kozłem ofiarnym, prawda leży gdzieś ukryta w licznych kontaktach, zaś stawką są ogromne pieniądze? Nie zaspoileruję, gdy przyznam, że nasi studenci nie popuszczą tej sprawie łatwo, a Pruski tylko im w tym pomoże. Wyciągną na jaw tajemnice, które wiele osób chętnie widziałoby ukryte...

"Wyobraźmy sobie jednak przez chwilę bezwzględną organizację, dla której liczą się tylko cele - czy raczej zyski osiągane przez realizację celów - a z drugiej strony koszty ich osiągnięcia".

Ponownie, co chyba stanie się znakiem rozpoznawczym autora, dostajemy pokręconą intrygę, sporą dawkę sensacji, ucieczki, machlojki, brudne grzeszki i mroczne tajemnice. Głuchowski świetnie porusza się po świecie polityków, dzięki czemu powieść brzmi zadziwiająco wiarygodnie. Zakończenie - przepełnione akcją, pościgami i napięciem - mogłoby spokojnie doprowadzić niewytrawnego czytelnika do nerwicy.

Podczas lektury przyszła mi na myśl sytuacja, jaka miała miejsce po tragedii smoleńskiej. Sama tragedia przyciągnęła przed telewizory miliony; pamiętam, jak sama siedziałam zrozpaczona przed ekranem i nie mogłam uwierzyć, jakim cudem tak wiele osób wysoko postawionych mogło zginąć w mgnieniu oka. Stacje telewizyjne "ubrały się" w czarne wstążeczki, ogłoszono żałobę narodową, cała Polska była skonfundowana i smutna. 

Do czasu. Jeszcze wrak nie zdążył ostygnąć, a o żałobie nie było śladu. Dziennikarze zaczęli zadawać pytania, doszukiwano się - na gwałt - winnych. W pewnym momencie cała tragedia przemieniła się w medialną szopkę, bazującą na przekrzykiwaniu się i przerzucaniu się odpowiedzialnością. Teraz, gdy słyszymy słowo "Smoleńsk", nie czujemy nic innego, poza irytacją.

Piotr Głuchowski zastosował dokładnie ten sam motyw w swojej powieści. Nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że to z życia wzięte. Zamach na polityka i zabójstwo - niejako "przy okazji" - wielu innych członków elit politycznych, prawniczych i dziennikarskich wywołał wśród naszych fikcyjnych rodaków żal, smutek i panikę; zaś po kilku dniach rozpoczęła się obława, obrzucanie błotem i rozbieranie tragedii na czynniki pierwsze, bez poszanowania niczego, a zwłaszcza prawdy.


Jedyne, do czego mogę się przyczepić, to lakoniczny język (typowo reporterski), irytujące zdrobnienia i czas teraźniejszy akcji. Co prawda do tego specyficznego stylu można się przyzwyczaić już po kilku stronach, jednak początki bywają dość trudne. Ale zaręczam, że to są drobne wady, ot, nic nie znaczące szczególiki, które w gruncie rzeczy absolutnie nie umniejszają geniuszowi powieści.

"Lód nad głową" to naprawdę doskonały thriller polityczny, mający w sobie ogromny ładunek prawdopodobieństwa. Sprawnie napisany, niesamowicie wciągający i rozwalający swoim zakończeniem jest idealną kontynuacją doskonałej 'jedynki'. Szczerze polecam - nie tylko dla rozrywki, wynikającej z samego procesu czytania, ale i dla pobudzenia komórek mózgowych, zastanowienia i analizy świata, w jakim istotnie żyjemy.

wydawnictwo: Agora, 2013

ISBN: 9788326812514

liczba stron: 528