Gdy ucichnie muzyka, Mick Wall

„Nie byli pierwszą grupą, która z rocka uczyniła sztukę, lecz mieli się stać najbardziej autentycznym i popularnym przedstawicielem tego nurtu w muzyce popularnej”

John Densmore. Robby Krieger. Ray Manzarek. Jim Morrison. The Doors. Kiedy miałam szesnaście lat, przechodziłam fazę na “Doorsów”. Nastoletnie zauroczenie dziećmi-kwiatami, godziny spędzone na słuchaniu „People are strange”, niekończące się dyskusje na temat wyższości lat ’60 nad ’90. Wraz z kilkoma przyjaciółkami, w oparach dymu, zachwycałyśmy się tą muzyką, a Jim Morrison (choć wolałyśmy fizys Vala Kilmera z kultowego filmu Olivera Stone’a z 1991 r.) stał się dla nas bożyszczem i mężczyzną idealnym. Pomimo tego, że został znaleziony martwy w wannie po przedawkowaniu heroiny. Nieważne. Był boski i symbolizował epokę, która nam wówczas wydawała się edenem. Fascynacja nie trwała długo, bowiem później przyszedł czas na całą plejadę muzyki rockowej, ale była intensywna. I jej szczątki pozostały ze mną do dzisiaj.

W środku książki jest bogata wkładka ze zdjęciami

Etos muzyka rockowego można podsumować krótko – żyj krótko, ćpaj dużo, korzystaj z uroków życia, przekraczaj granice percepcji, twórz, twórz, twórz. Break on through to the other side. No, i umrzyj młodo. Koniecznie. Bez tego wszystko na nic.

Dzisiaj, kiedy od śmierci Jima Morrisona, ikony muzyki rockowej i popkultury, minęło prawie pół wieku (zmarł w 1971 r.), magia Doorsów wciąż się tli. I to nie tylko za sprawą ponadczasowego hitu „Light my fire”, ale także dzięki nieustającemu zainteresowaniu fanów historią zespołu. Pojawiają się co rusz kolejne biografie, przeróbki, nawiązania w filmach; zespół, choć nie istnieje od niemal jednego pokolenia, wciąż jest na fali. Eksploatacja wizerunku całej kapeli oraz – a może przede wszystkim – jej nieodżałowanego lidera nie ustaje, a i trzeba przyznać, że pomimo mnogości różnego rodzaju muzyki tak łatwo dostępnej, pojawiają się wciąż kolejne generacje fanów, zachwyconych sztandarowymi kawałkami dawno nieistniejącej grupy hipisów, jak „The end”, „Riders on the storm”, "Hello, I love you" czy „Love her madly”. Nic dziwnego, że i Mick Wall, słynny biograf muzyczny, wziął na warsztat i tę legendarną grupę (napisał m.in. biografię AC/DC, Led Zeppelin, Guns’n’Roses, Metalliki i Iron Maiden). Gość zna się na rzeczy i potrafi w przystępny i, co najważniejsze, zajmujący sposób gawędzić o ludziach nam w zasadzie zupełnie nieznanych. Biografie mają bowiem tę wadę, że czasami bywają nudnawe – bo czasami samo życie bywa nudnawe – ale z drugiej strony bywa i tak, że rzeczywistość przerasta fikcję i nawet prozaiczne aspekty życia stają się niesamowite. Tak jest i tutaj. Można powiedzieć, że The Doors nie udźwignęło brzemienia popularności, że Morrisonowi uderzyła woda sodowa do głowy, że spektakularny sukces okazał się brzemienny w skutkach dla muzyków. Niemniej różnorakie tragedie wyściełają drogi do sławy i, być może, są wpisane w etos. Tych kilka lat istnienia The Doors, opisane na ponad 450 stronach, to jednak smakowity kąsek nie tylko dla fana muzyki, ale dla każdego wielbiciela literatury faktu. 

Przepełnione anegdotami, wspominkami i relacjami kompendium wiedzy na temat zespołu bazuje na twardych faktach i wydarzeniach, choć nie brak tu ploteczek i domniemywań. Mało kto wie, że Jim Morrison był pierwszym artystą, którego aresztowano na scenie; że podejrzewano go o zaaranżowanie własnej śmierci; że sama śmierć Jima wyglądała zupełnie inaczej, niż uważa świat… Nie bez powodu przytaczam przykłady ciekawostek związanych z Morrisonem, bowiem w głównej mierze to jemu poświęcono tę biografię. Szkoda, bo życie tych, którzy siłą rzeczy pozostają w cieniu mistrza, wokalisty, ikony, bywa równie ciekawe, choć z uwagi na „niższą” rangę w skali popularności i rozpoznawalności zwykle są pomijani przy analizach. Nie można jednak odmówić Morrisonowi ciekawego i zajmującego życia. Mogę wręcz pokusić się o stwierdzenie, że cały zespół kręcił się niczym Ziemia wokół Słońca, przy czym Słońcem był Morrison. I, podobnie jak by to się stało w przypadku zgaśnięcia naszej największej gwiazdy, gdy zgasł Morrison – zespół się rozpadł. The Doors nie istniało bez Morrisona, ale czy Morrison także nie istniał bez The Doors?… To twór tak skoncentrowany i spojony, że może mieć tylko taką historię. Bogatą i szumną, skandaliczną i pełną agresji, pijaństwa, dramatyzmu i braku poszanowania granic – jak każda historia „szanującego się” gwiazdora rock’n’rolla. W końcu już ustaliliśmy, że etos ikony popkultury wymaga tragizmu…

Sentyment? Ckliwość? Piętnaście lat później wciąż jestem zauroczona muzyką The Doors. Niezmiennie mnie dołują, zasmucają, wpędzają w melancholię – a najlepiej się ich słucha w wietrzną, deszczową noc. Niemniej ogromnie się cieszę, że miałam przyjemność przyjrzeć się im bliżej dzięki Mickowi Wallowi. To nie tylko opowieść muzyczna, ale również obyczajowa, nawet romantyczna – poświęcono ukochanej Jima sporo miejsca, jak i ona zajmowała kluczową rolę w jego życiu – a przede wszystkim kompleksowa i rozbudowana. Opowiedziała mi historie, o których już czytałam, a także dowiedziałam się sporo nowego, natomiast dodatkowe i nowe ploteczki czy małe skandaliki „zawsze na propsie”, jak mawia współczesna młodzież. Młodzież, która mimo przemiany pokoleń wciąż słucha Doorsów… Oto efekt spektakularnego sukcesu. Naprawdę nie ma znowu zbyt wielu artystów, którzy mogliby się pochwalić takim triumfem, nawet jeśli był okupiony tragedią i skandalem… Taka cena fejmu, prawda? Serdecznie i gorąco polecam.

"Gdy ucichnie muzyka"

Biografia The Doors

Mick Wall

Wydawnictwo InRock 2016